Thách thức: Hoạt động phải thu hút sự quan tâm, tham gia chủ động và nâng cao nhận thức về quyền và trách nhiệm của công nhân

Đa số công nhân tại xí nghiệp dệt may là dân nhập cư, có nhiều mối lo về cơm áo gạo tiền. Làm công ăn lương theo sản phẩm, nên việc tham gia chủ động và quan tâm đến các hoạt động dự án của công nhân là chưa cao, dù nhà máy vẫn tính lương và có các chế độ hỗ trợ khác cho các công nhân này.

Phổ biến thông tin về Luật Lao động, quyền và trách nhiệm người lao động là một chiều, được lồng ghép trong buổi định hướng ban đầu cho công nhân mới và qua hệ thống loa đài.

Giải pháp: Đa dạng hình thức hoạt động nâng cao nhận thức về quyền và trách nhiệm của công nhân
Với phương châm “chơi mà học”, công nhân được trao đổi trực tiếp với chuyên gia và được học một cách chủ động, vui và bổ ích về Luật Lao động, quyền và trách nhiệm của công nhân qua các buổi tư vấn luật, hội chợ truyền thông, tập huấn, và tài liệu tại chỗ làm việc như sổ tay, tờ rơi, posters, bảng tin.

Những công nhân năng động, lanh lợi và có sự tín nhiệm của đồng nghiệp tình nguyện làm cộng tác viên của dự án, giúp cho việc tuyên truyền hoạt động dự án, kết nối và lôi kéo sự tham gia của công nhân vào các hoạt động nâng cao nhận thức về quyền và trách nhiệm của công nhân.

Kết quả: Hiệu quả sâu hơn và rộng hơn 

Tăng kiến thức (biết sâu và chắc hơn) và nhận thức của công nhân về qui định lao động: 

“Mọi nguời hiểu biết nhiều hơn về quyền lợi của mình khi vào công ty làm việc. Khi hoàn thành nghĩa vụ phải đuợc nâng luơng, hay đuợc thưởng. Nếu trong tháng làm việc không có vi phạm sẽ được thưởng thêm. Mỗi tháng đi làm đầy đủ không bị lỗi cũng được thưởng thêm tiền”_Công nhân Việt Thịnh

“Công nhân nữ cũng biết khi mang thai thì chỉ làm 7 tiếng/ngày. Công nhân cũng biết được khi thất nghiệp cũng phải có bảo hiểm thất nghiệp do nhà nuớc trả”_Công nhân Việt Thịnh

“Ví dụ như tôi biết có con nhỏ trong vòng 36 tháng tuổi trở xuống hàng năm được nghỉ thêm 3 ngày mà vẫn được hưởng lương; gờ ai cũng biết hàng năm có hơn 10 ngày nghỉ phép mà vẫn có lương; biết cách tính tiền lương; biết trách nhiệm của công nhân là tuân thủ nội qui của công ty đề ra…”_Công nhân Việt Hưng

Tăng và củng cố lòng tin của công nhân đối với những thông điệp về Luật Lao động, quyền và trách nhiệm công nhân do nhà máy đưa ra. Thông điệp/hoạt động/sinh hoạt do nhà máy đưa ra, công nhân hiểu, tiếp thu và thực hiện nhanh hơn.

“Ví dụ nhà máy nói, công nhân chỉ tin khoảng 90%. Khi luật sư đến nói chuyện về những nội dung tương tự như nhà máy đã nói, công nhân tăng tin tưởng vào nhà máy”_ BQL Việt Hưng;

“Công nhân hợp tác với lãnh đạo hơn và chấp hành kỷ luật tốt hơn, ví dụ ốm đau thì xin phép, không nghỉ ngang” _ BQL Việt Hưng

“Người lao động hiểu rõ hơn về quyền và nghĩa vụ của mình tại nơi làm việc. Lãnh đạo nhà máy biết rõ được trách nhiệm của mình đối với người lao động trong quá trình sử dụng lao động” ” _BQL Việt Thịnh

“Trách nhiệm của công nhân thì ngòai việc tuân thủ nội qui của công ty đề ra như đi làm đúng giờ, đeo bảng tên, bảo đảm không mất dụng cụ sản xuất như sử dụng đúng cách và an tòan còn đóng góp sáng kiến cho công ty” _ Công nhân Việt Hưng

“Bây giờ chúng tôi cũng quan tâm đến quyền đuợc khiếu nại như viết thư để vào thùng thư góp ý với công ty. Nhưng từ lúc vào làm đến giờ chưa bao giờ viết thư khiếu nại vì công ty đối xử rất tốt với nhân viên” _ Công nhân Việt Hưng

Có sự quan tâm, thấu hiểu giữa công nhân và ban quản lý nhà máy:

Thấy được sự quan tâm của nhà máy đối đời sống tinh thần và vật chất của công nhân;

“Nhà máy có thay đổi rất nhiều ví dụ như đã bớt tăng ca, nếu có tăng ca thì không vượt quá qui định là không quá 36 giờ/tuần. Mức luơng cơ bản có tăng hàng năm theo đúng qui định của nhà nước. Có chính sách thăng tiến cho những nhân viên nào làm việc hiệu quả” _Công nhân Việt Hưng

Công đòan có trợ cấp đột xuất cho công nhân như hỗ trợ làm nhà, cho công nhân vay hỗ trợ kinh tế và có khi tìm chỗ trọ cho công nhân” _Công nhân Việt Hưng

“Đời sống của công nhân bây giờ được chăm sóc nhiều hơn như nhà máy đã sửa nhà vệ sinh trong nhà xưởng, quan tâm đến điều kiện làm việc của công nhân như trang bị hệ thống ánh sáng”_Công nhân Việt Thịnh

 Công nhân trở nên cởi mở, tự tin và dạn dĩ hơn, sẵn sàng trao đổi khúc mắc với ban quản lý nhà máy;
“Trước đây đi làm không dám có đề xuất gì về công việc chỉ biết làm theo phân công thì bây giờ đã chủ động đề xuất cho công việc phù hợp hơn với mình”_Công nhân Việt Hưng

“Công nhân đã biết viết lên những yêu cầu của mình cho bộ phận có thẩm quyền để xử lý. Biết đòi bảo hiểm xã hội khi đã ký hợp đồng làm việc”_ Công nhân Việt Thịnh.

“Sau khi tập huấn cho công nhân thì phòng nhân sự sôi động hẳn lên do công nhân biết nhiều thông tin về quyền lợi của mình nên đến yêu cầu phòng nhân sự giải quyết vấn đề” _Công nhân Việt Thịnh

Công nhân và ban quản lý nhà máy trở nên gần gũi và gắn bó hơn;

“Không còn e ngại, không còn khoảng cách giữa lãnh đạo và công nhân. Cần gì thì họ nói ra” _ BQL Việt Thịnh

“Tiếng nói công nhân gần lãnh đạo hơn. Trước đây thấy lãnh đạo thì họ né, rụt rè, ngại; sau xích lại gần, thẳng thắn trao đổi. Họ còn vào phòng chị phó tổng giám đốc nói chuyện luôn đó” _ BQL Việt Hưng

Thách thức trong lao động như mâu thuẫn/xung đột, nghỉ việc giảm xuống; “Tỷ lệ nghỉ việc từ 8‐10% giảm xuống 4‐5%. So với các đơn vị khách thị tỷ lệ biến động lao động ở đây là ít nhất”_BQL Việt Hưng.

Yếu tố thành công:

• Sự đồng thuận và phối hợp thực hiện giữa nhà máy và Trung tâm LIFE: hai bên cùng bàn bạc, xây dựng, và triển khai hoạt động; nhân viên dự án LIFE tạo được lòng tin nơi nhà máy nên việc phối hợp thực hiện tốt, không ảnh hưởng đến sản xuất
• Sự chỉ đạo và ủng hộ của ban quản lý nhà máy xuyên suốt quá trình thực hiện dự án: BQL nhà máy nắm tình hình sản xuất và chọn thời điểm thích hợp để tổ chức hoạt động dự án nhằm tránh giớihạn sự tham gia của công nhân. BQL nhà máy là người tiên quyết: mổ xẻ nội dung và chỉ đạo hoạt động xuyên suốt từ trên xuống dưới. BQL nhà máy ủng hộ dự án về nhân lực, vật lực và thời gian.
• Sự đồng tình, ủng hộ và tham gia của công nhân: tham gia ngày một chủ động hơn vào các hoạt động do nhà máy và dự án tổ chức.
• Hình thức và nội dung hoạt động nâng cao nhận thức về quyền và trách nhiệm của công nhân đa dạng và sinh động:
  – Người công nhân tham gia trực tiếp và có vai trò chủ đạo;
  – Có chuyên gia, luật sư tư vấn, giải đáp thắc mắc các đề tài mang tính chuyên môn;
  – Nội dung truyền tải gần gũi với người công nhân, dễ hiểu, thực tế và thiết thực. Nội dung được nhắc đi nhắc lại với đa dạng hình thức: tư vấn của chuyên gia, kịch tình huống do công nhân diễn, trò chơi đố vui, phát thanh loa đài nội bộ, tài liệu tham khảo và truyền thông.
  – Tạo được sự hứng khởi, vui vẻ, và lôi kéo sự hưởng ứng, tham gia của nhiều công nhân;
  – Có yếu tố giải trí trong các hoạt động: trò chơi, văn nghệ, cuộc thi, và quà khích lệ.

Challenge: Project activities must attract employees’ attention and active participation and help increase their awareness of employees’ rights and responsibilities.

Most garment factory employees are migrants and have many concerns regarding earning a living and their daily living costs. Since many employees are paid by piece rate, to date they have not been interested nor actively participated in the project activities despite factory support, including paying for the time they spend attending project training or communication events.

Information related to labor laws and employees’ rights and responsibilities are usually disseminated passively through the induction/orientation session for new employees, or via the factory’s internal loudspeaker system.

Solution: Diversify the form of employee rights and responsibilities awareness raising activities.

”Edutainment” is the project approach for information communication and dissemination. As such, it is employed in all activities, including law consultancy dialogue, communication events, training applied active teaching and learning methods, as well as in communication materials such as booklets, leaflets, posters, information boards. This is to ensure that employees have had direct conversation and interaction with experts and have learned about employees’ rights and responsibility and labor laws actively, cheerfully and effectively.

Employees who are dynamic, active, cheerful, and whom other employees view as credible volunteer as the project peer educators/collaborators. They play a key role in advertising the project activities and in linking and involving employees in project activity implementation.

Result: Optimal effects

–        Increase employees’ knowledge and sound understanding and awareness of their rights and responsibilities.

“Everyone knows more about their rights when working in the factory. When employees complete their tasks and fulfill their responsibilities, they will receive higher pay and be rewarded with bonuses. During a working month, if they don’t break the rules nor make any mistakes, they would get extra bonuses. If they go to work on time and without absence, they will earn additional bonuses as well.” _ Viet Thinh Co. employee.

“For example, I know that if I have a child less than 36 months of age, I will get 3 extra days added to my annual leave. Now everyone knows their annual is more than 10 days, they know how to calculate their salary and bonuses, and they know that their responsibility is to follow the factory labor codes.” _ Viet Hung Co. employee.

–        Increase and strengthen employees’ trust in the factory messages regarding labor laws and the rights and responsibilities of the employee. Employees understand, follow, and act upon messages and activities set up by the factory employee.

“If the factory alone says something about the labor law or the rights and responsibilities of employees, employees believe around 90 per cent.

However, when lawyers come and say the same things as the factory does, the employees’ trust in the factory increases.” Viet Hung Co. management.

“Now we pay more attention to the right to make a complaint or to have a grievance heard. However, I have never written a complaint letter since the factory has treated us well since we started working here.”_ Viet Hung Co. employee.

–        Increase mutual care and understanding between employees and factory management.

·    Employees realize the factory’s care of employees’ material and mental conditions.

“The factory has changed so much. For instance, overtime is reduced, the salary has been increased annually. The factory also has promotion policy for those who work effectively and productively.” _ Viet Hung Co. employee

“The factory now cares more about employees’ working conditions. They have repaired factory restrooms, and have provided better lighting.” _ Viet Thinh Co. employee.

·         Employees become more open and confident, and now have the courage to speak up try and solver their problem/issue/complaint/grievance.

“I did not dare to propose any work-related things before; I just did what my superiors assigned me to do. Now, I take initiative in proposing which tasks suit me better.” _ Viet Hung Co. employee.

“Employees now know to write their request to departments or person in charge and ask for social and health insurance after their contracts of employment are signed.” _ Viet Thinh Co. employee.

“After the employees received training on the labor law and employees’ rights and responsibilitiesemployee, the human resource department is busier as many employees knew about their rights and benefit so they come there to make sure they receive it.” _ Viet Thinh Co. employee.

·         Employees and the factory management have become closer.

“There is no longer distance or apprehension between employees and the factory management. If employees want something or have any questions, they speak out loud.” _ Viet Thinh Co. management.

“Employees’ voices reach the factory management more easily. Employees in the past avoided the factory management. Now they have become closer, and are able to talk directly and straight forwardly to the factory management. They even come to the deputy general director to raise their grievances.” _ Viet Hung Co. management.

–        Work related challenges such as complaints/grievance/conflicts and turn- over were reported in decrease.

“Turnover of employees dropped from 8-10% to 4-5%. We have the lowest turnover of staff here, compared with other garment factories.” _ Viet Hung Co. management.

Key factors to success:

• High consensus and collaboration between the partner factory and Life Centre: both have discussed, planned, and implemented project activities Life staff gained the trust of the factory meant that the implementation of project activities in collaboration with the factory went smoothly and did not interrupt the factory production.
• Good guidance/direction and strong support from the factory management throughout the project implementation: the factory management has good understanding of the production situation and chose appropriate times to organize the project activities so that the employees could participate in these The factory management is proactive and decisive: able to analyze situations and needs, decide which activities need to be implemented, and direct all levels of the factory during the activity implementation.

–        Acceptance, support, and participation of employees in the project: the employees took an active role when participating in the activities organized by the factory and the project.

• Diverse, lively, and entertaining form and content of the activities to raise employees’ awareness of their rights and responsibilities, g. games, music performances, and group contests, with prizes for winners.
• Communicated messages are appropriate to employees: easy to understand, realistic, practical, and applicable. The messages are repeated in different forms, including training, experts’ consultancy, communication