Năm 2014, Chương trình Phối hợp của Liên Hợp Quốc về HIV/AIDS (UNAIDS) đã đặt ra các mục tiêu ’90 -90-90′ đến năm 2020: 90% số người nhiễm HIV trong cộng đồng biết tình trạng nhiễm HIV, 90% số người nhiễm HIV được điều trị thuốc kháng virus HIV (ARV) và 90% số người được điều trị có tải lượng HIV ổn định ở mức thấp, ít có khả năng lây nhiễm cho người khác.

Việt Nam tự hào là quốc gia đầu tiên ở châu Á và Thái Bình Dương cam kết thực hiện mục tiêu 90-90-90 này và đã có những tiến triển hiệu quả trong thập kỷ qua, cứu sống 150.000 người khỏi các căn bệnh cơ hội liên quan đến AIDS.

Mặc dù thành quả kể trên, vẫn có gần 11.000 ca nhiễm HIV mới và 8.000 ca tử vong do AIDS mỗi năm tại Việt Nam.

ĐỒNG HỒ ĐẾM NGƯỢC

Để đạt được mục tiêu 90-90-90, chúng ta cần phải nhanh chóng hành động! Từ năm 2016, Trung tâm LIFE đã triển khai dự án “Tăng cường Kết nối Cộng đồng Phòng chống HIV phía Nam” tại Việt Nam (do PEPFAR tài trợ) và tạo ra một cơ chế cải tiến hiệu suất được đặt tên là “Đồng hồ đếm ngược” để tăng cường phát hiện ca nhiễm HIV trong nhóm có nguy cơ cao.

Khác với phương pháp dựa trên hiệu suất trước đó, phương pháp “Đồng hồ đếm ngược” không đặt mục tiêu cụ thể cho mỗi tổ chức cộng đồng (CBO), loại bỏ các giới hạn về thời gian và địa lý để đạt được mục tiêu và cho phép CBO mở rộng mạng lưới tiếp cận của họ.

Hình ảnh của “Đồng hồ đếm ngược” mang tính biểu tượng và trực quan nhằm thúc đẩy tất cả các CBO hoạt động hết tốc lực và làm việc với thái độ nghiêm túc trong khi Đồng hồ đếm ngược về thời hạn cuối (tương tự như đếm ngược vào đêm giao thừa!). Với cơ chế mới này, Trung tâm LIFE đã hỗ trợ các CBO phát hiện nhiều trường hợp nhiễm dương tính với HIV hơn trong thời gian ngắn.

Trong quý đầu tiên của năm tài chính USAID 2019 (01/10/2018-31/12/2018), nhóm dự án của Trung tâm LIFE đã tìm thấy 734 ca nhiễm HIV mới ở Thành phố Hồ Chí Minh, rút ngắn một nửa thời gian so với các ca tương tự được tìm thấy trong năm tài chính 2018.

Dẫn chứng

Anh Sơn Lê, trưởng nhóm CBO G3VN cho biết: “Với cơ chế mới này, chúng tôi không bị giới hạn bởi mục tiêu tìm kiếm các ca dương tính với HIV mà được khuyến khích tìm ra càng nhiều ca càng tốt.”

Một tiếp cận viên CBO Aloboy khác chia sẻ: “Đồng hồ đếm ngược cho phép chúng tôi áp dụng phương pháp tiếp cận cộng đồng, sáng tạo và linh hoạt, cũng như tận dụng nguồn lực một cách thích hợp.”

“Đồng hồ đếm ngược” đã được chứng minh là một cơ chế dựa trên hiệu suất sáng tạo và hiệu quả về chi phí để giúp Việt Nam theo dõi nhanh chóng thành quả mục tiêu 90-90-90 của UNAIDS.

In 2014, the Joint United Nations Programme on HIV and AIDS (UNAIDS) set the ’90-90-90 targets’, aiming to diagnose 90% of all HIV-positive people, provide antiretroviral therapy (ART) for 90% of those diagnosed, and achieve viral suppression for 90% of those treated by 2020.

Vietnam is proudly the first country in Asia and the Pacific to commit to these 90-90-90 targets and has had an effective HIV response in the last decade, saving 150,000 lives from AIDS-related deaths.

Despite these results, there are still nearly 11,000 new HIV infections and 8,000 AIDS-related deaths every year in Vietnam.

THE COUNTDOWN CLOCK

To achieve the 90-90-90 targets, we needed to fast-track! Since 2016, Life Centre has implemented the USAID Enhanced Community HIV Link-Southern project in Vietnam (funded by PEPFAR) and created an innovative performance-based mechanism called “The Countdown Clock” to boost HIV-positive case findings among key populations (KP) with high risks of HIV infection.

Unlike the previous performance-based method, the “Countdown Clock” did not set specific targets per community based organization (CB0), removing time- and geographic limitations for achieving targets, and enabled the CBOs to expand their outreach network.

The image of the “Countdown Clock” was symbolic and visual in order to motivate all CBOs to run full speed ahead and to work with a rigorous attitude while the Clock counted down towards the target deadline (similar to countdown on New Year Eve!). With this new mechanism, LIFE Centre was able to assist CBOs to find more HIV-positive case findings in a shorter time.

Within the first quarter of USAID fiscal year 2019 (from Oct 1 to Dec 31, 2018), the LIFE Centre’s project team found 734 new HIV-positive cases in Ho Chi Minh City, reducing time spent by half compared to the same cases found in fiscal year 2018.

TESTIMONIALS

One CBO leader said that, “With this new mechanism, we have not been limited by the set HIV-positive case target but encouraged to find as many cases as possible.”

Another CB0 outreach member shared, “The Countdown Clock enabled us to apply outreach methods, creatively and flexibly, as well as utilize our resources appropriately.”

That said, “The Countdown Clock” has proved to be an innovative and cost-efficient performance-based mechanism to help Vietnam fast track the achievement of the UNAIDS’ set 90-90-90 targets.